فرش دست بافت آدینه نقش نگار کلاردشت

فرش دست بافت کلاردشت

فرش کلاردشت یکی از زیباترین هنر بانوان این سرزمین و استان مازندران است که سوغاتی مهم و درجه یک از جنس روح، تفکر، هنر و سلیقه در تار و پود فرش گنجانده شده و به سراسر دنیا قدم گذاشته است.

فرش کلاردشت با داشتن قدمتی بیش از 400 سال یکی از انواع فرشهای اصیل ایرانی به شمار می‌آید، که با مهاجرت اقوام کرد و لر به این منطقه رواج یافت.

هرچند اوج هنر قالیبافی در کلاردشت در سال 1347 بود ولی این هنر دستباف در سالهای -71 الی 73 – توانست مقام سوم را از لحاظ کیفیت مواد اولیه، رنگ و بافت در بین فرش‌ها به خود اختصاص دهد.

طرح‌ فرش کلاردشت :

۱. کوچ نشینان و چادرنشینان این منطقه از طرح‌های ایلیاقی استفاده می‌کنند.

۲. صندوقی، دوصندوقی، سر صندوقی، شش صندوقی

۳. سیخ کبابی (عینکی)، گورزی در کلاردشت به طرح رسولی معروف می‌باشد (شخصی به نام رسول آن را مد کرده است)

۴. مزرقان، قفقازی ( در کلاردشت معروف به شپشی است)

۵. طرح گل شاه عباسی لچک و ترنج مدتی رواج داشت ولی چون شهر بافت بود چندان مورد استقبال اقوام کلاردشت قرار نگرفت چون آنها دهات بافت بودند. در کل طرح‌ها برگرفته از طبیعت می‌باشد.

ـ رنگ فرش کلاردشت :

اکثر رنگ‌های مورد استفاده در فرش کلاردشت رنگ‌های مرده هستند رنگ‌هائی نظیر قرمز تیره، آبی تیره، قهوه‌ای رنگ‌های قالبی هستند که در این منطقه مورد استفاده قرار می‌گیرد (مواد رنگرزی: پوست گردو، روناس و سایر گیاهان تهیه می‌شود).

رنگ در فرش های اصیل کلاردشت کاملاً طبیعی می باشند. فرشهای کلاردشت دارای تعدادی رنگ اصلی و تعدادی رنگ فرعی می باشند. اکثر رنگهای اصلی در زمینه و حاشیه دیده می شوند و رنگهای فرعی در میان نقشمایه های قالی خودنمایی می کنند.

رنگهای اصلی شامل :

قرمز روناسی، سورمه ای، انواع سبز و شیری

رنگهای فرعی شامل :

نارنجی ، نخودی، انواع سایه روشن های قرمز، آبی،شیری، زرد، سیاه و قهوه ای تشکیل می شوند.

بافندگان این منطقه با مهارت فوق العاده ای که در بافت ، طراحی و رنگبندی دراند، چنان بطور ناخودآگاه و بدون آگاهی از تمام فنون رنگبندی درج شده در کتاب ، به این کار تسلط دارند که هر بیننده ای را به حیرت وا می دارند. هررنگ به شیوه ای زیبا در تمام قالی می چرخد و نگاه بیننده ، هیچگاه در نقطه ای خاص به دلیل رنگبندی نامناسب ، نمی ایستد.

بدلیل مرغوبیت پشم و دندانه شدن خوب آنها در کلاردشت و رنگرزی خوب و با کیفیت، رنگها ملایم و درخشانند. همچنین هرجه بیشتر از عمر قالی می گذرد، رنگها درخشندگی بیشتری می یابند.

گیاه اسپرک ( رنگ زرد )، پوست انار ( رنگ سیاه‌خاکستری)، گیاه روناس ( رنگ قرمز)، گیاه نیل ( رنگ آبی)، پوست گردو ( رنگ قهوه‌ای تیره و خاکستری و مشکی)، برگ توت ( سبز و زرد )، پوست پیاز ( صورتی یا پوست پیازی )، جفت یا پوست بلوط ( رنگ نخودی، رنگ طلایی)، جوانه تمشک‌ ( رنگ خاکستری تیره)

ـ بافت فرش کلاردشت :

قبلاً الیاف ۱۰۰% پشم بوده مثل گبه. اما از ۴۰ یا ۵۰ سال پیش تن آن را نخ کرده و پودر و لوازم دیگر آن از پشم.

ـ نوع گره:

گره ها اکثراً فارسی باف نامتقارن می‌باشد که خود دو اصطلاح دهاتی بافت می‌گویند.

به ندرت در بعضی از فرش‌ها گره ترکی متقارن هم دیده می‌شود. تعداد گره بستگی به کیفیت فرش دارد. اما به طور میانگین فرش‌های رجشمار این منطقه حدود ۳۰ بافته می‌ شود.

ـ نوع دار:

اکثرا دار طولی یا عرضی است. البته قسمت عشایر این منطقه از دار افقی استفاده می‌ کنند.

فرش دست بافت کلاردشت

امتیازات فرش کلاردشت:

1- طرح‌ها و نقوش به کار برده شده بصورت کاملاً ذهنی بافته می‌شوند و بافنده از هیچ نقشه ای استفاده نمی کند.

2- در فرش های اصیل، رنگ‌های بکار رفته کاملاً طبیعی می باشند و از رنگهای شیمیایی استفاده نمی گردد.

رنگهای طبیعی بکارگرفته، به دو دسته تقسیم می گردند:

الف) خود رنگ: همان رنگی که پشم گوسفند دارد بدون رنگرزی.

ب) رنگ گیاهی: حاصل از گیاهان، میوه جات و رنگدانه ها ی طبیعی.

3- پشم ماده اولیه این فرشها به شمار می‌رود و از نوع محلی بوده و به وسیله زنان ریسیده و تابیده می‌شود. و در فرش های اصیل از پشمهای ماشین ریس استفاده نمی گردد.

4- فرش ‌ها معمولا دارای پرز بلند بوده و به اصطلاح « گوشت‌دار » هستند.

5- در فصل سرما محیط را گرم، و در فصل گرما محیط را خنک می نماید .

6- بدلیل بکارگیری پشم و رنگ طبیعی، لازم نیست مصرف کننده از دمپائی طبی استفاده نماید. همچنین از انعکاس صدا جلوگیری می نماید.

7- این فرش حداقل 80-75 سال دوام داشته (در صورت رعایت نکات نگهداری مطلوب) و هر چه بیشتر مورد استفاده قرار گیرد، جا افتاده تر، زیبا تر و با ارزش تر می شود.

فرش بافی در کلاردشت را با دسته بندی به 7 بخش به شرح ذیل، تشریح می نماییم :

1)طرحها در فرش کلاردشت

2) رنگ در فرش کلاردشت

3) نقشمایه ها و نگاره ها

4) انواع حاشیه

5) انواع قاب بندی زمینه

6) سایر خصوصیات فرش بافی در کلاردشت

7)ارزش فرش کلاردشت

فرش دست بافت کلاردشت

1) طرحها در فرش کلاردشت :

فرش کلاردشت در طرحهای گوناگونی بافته می شود که همه آنها ” ذهنی بافت” هستند و تماماً حالت هندسی و شکسته دارد و نشان دهنده بافتی روستایی و عشایری می باشد.

1-1) طرح جنگلی

درانواع متفاوت طرح جنگلی ما با دنیای ساده انتزاعی و تجریدی، از جنگل روبرو هستیم که درهای خیال را می گشایندو ذهن را تا دوردستهای مه آلود جنگل پرواز می دهند.

در این نوع طرحها با نقشمایه هایی از قبیل حیوانات شاخدار، درخت، مرغ، انواع گلها ، پرطاووسی، ستاره ها ، سیدی، شیرینی خوری ، آهو و … روبرو هستیم، که همه و همه دریچه ایست از دنیای ساده و بی تکلف عشایری و روستایی.طرحهای جنگلی ، اکثراً با سه حاشیه بافته می شوند.

دوحاشیه کوچک که اندازه حاشیه کوچک خارجی معمولاً بزرگتر از حاشیه کوچک داخلی است. گاه نیز با حاشیه بزرگ و بدون حاشیه کوچک بافته می شوند(بستگی به اندازه قالی دارد).

در تمامی انواع طرح جنگلی ، ترنج در مرکز قالی دیده می شود. معمولاً قالب بندی دور ترنج به گونه ای است که شمایی از لچک را می نمایاند. ترنج در انواع متفاوت این طرح ، معمولاً بسیار ساده است و در بیشتر انواع آن تنها یک نقشمایه در وسط ترنج دیده می شود.

1-2) طرح صندوقی

ترنج مستطیل شکل این طرح یادآور یخدانهایی است که نوعروسان به عنوان جهاز به خانه داماد می بردند.

ترکیب این طرح با طرح جنگلی یاد آور ادغام شدن فضای خانه و محیط زندگی است و چشم دوختن به آن با نگاهی عمیق و کنجکاوانه تمامی حالات زندگی طایفه های کلاردشت را به نمایش می گذارد.

این طرح همانند طرح جنگلی، هم با سه حاشیه و هم با دو حاشیه بافته می شود.البته حاشیه ” گل چارواز” (=چهارجهت)به عنوان حاشیه بزرگ بیشترین کاربرد را دارد.در نمونه های متفاوت این طرح ، گاه با یک ترنج، گاه با دو ترنج، گاه با سه ترنج و بیشتر روبرو هستیم.

1-3) طرح شمله

این نوع طرح فاقد ترنج و لچک می باشد و از نوع طرحهای زمینه سرتاسری محسوب می شود. در این طرح ، سرتاسر زمینه با بوته های هندسی پایه دار پوشانده می شود، که مثل همه طرحهای بوته قالیهای عشایری و روستایی حالت شکسته و هندسی دارد.

1-4) طرح رسولی

در این نوع طرح ، زمینه به وسیله نقشمایه بزرگ و چند بازویی در برگرفته می شود. طرح رسولی، کم شباهت به طرح قالیهای عشایری استان فارس نیست.

1-5) طرح صدف گل یا عینکی

در این نوع طرح زیبا، بوسیله زنجیره های لوزی شکل قاب بندی می شود و طرحی بی نظیر به دست می دهد. درون لوزی ها ، با چهارگل یا ستاره پر می شود و دور دوگل افقی آن را، طرحی شبیه به عینک که به صورت دو هشت ضلعی به هم چسبیده است فرا می گیرد.مشابه این طرح را در قالیهای عشایر فارس و در قالیهای سنندج ، می توان دید.

1-6) طرح شاه عباسی

در این طرح ها ، شاهد استفاده از یک گل شاه عباسی بزرگ در ترنج قالی هستیم و گلهای شاه عباسی کوچکتر از آن در زمینه پراکنده شده اند و این گل مرکزی را احاطه کرده اند.البته این طرح امروزه به صورت ترکیبی با طرح جنگلی به کاربرده می شود.

1-7) طرح اقتباسی

تمامی طرح ها و نقش های مختلفی که در بالا توضیح داده شد توسط کاگاه تولیدی و فروش فرش دست بافت آدینه نقش نگارکلاردشت برای شما انجام شده و شما میتوانید بهترین فرش ها را با بهترین کیفیت از ما بخواهید.

تلگرام ما

اینستاگرام ما

farsh.adine

کاگاه تولیدی و فروش فرش دست بافت آدینه نقش نگارکلاردشت 300متربالاتر از پمپ بنزین
به مدیریت خانوم برارپور